2016'yı Değerlendirip 2017'yi Planlama Kılavuzu

Yeni bir yılı karşıladığımız bu günler insanın kendini dinlemesi için bulunmaz bir fırsat. Ne yazık ki her zaman nereye gittiğimizi ve neyi ne için yaptığımızı düşünmüyoruz. Biz günlerin birbirini kovalamasını izlerken doğum günleri, yıl dönümleri ve yeni yıl gibi özel günler imdadımıza yetişiyor, tabiri caizse hayat yolculuğumuzu düşünmemiz için bahaneler yaratıyor. Hadi gelin 2016’nın son günlerini yaşarken bu fırsatı kaçırmayalım.

Bana “NE” yapacağımı söyleme, “NASIL” yapabileceğimi anlat...

Kişisel gelişim üzerine yazılan kitaplarda, yapılan konuşmalarda en eksik bulduğum nokta uzmanların genellikle “NE” yapılması gerektiğini söylemeleridir. Çoğu bahsettikleri şeylerin “NEDEN” yapılması gerektiğini veya “NASIL” yapabileceğimizi söylemez. İnsanın kendini tanıması ve neyi ne için yaptığını bilmesi çok derin bir konu, onu ayrıca yazacağım. Bu yazıda daha çok geçmiş yılı “NASIL” değerlendirebileceğimizin ve yeni yıl hayallerini, hedeflerini nasıl hayata geçireceğimizin üzerinde duracağım.

Soyut hayalleri somut hedeflere dönüştürmek

'Gerçeklik beyin tarafından pasif bir şekilde kaydedilmek yerine, aktif biçimde beyin tarafından inşa edilir' (David Eagleman-Incognito)

Bilimsel olarak ispatlamasa da Gandhi de düşüncelerimizin zincirin sonunda kaderimize dönüştüğünü söylemişti. Bu nedenle düşüncelerimize ve hayallerimize dikkat etmeliyiz, çünkü gerçekleşebilirler :) Beynimiz hayal ile gerçeği ayırt edemez. Eğer bir şeyi gerçekten hayal edebilirsek beynimizde o olayı gerçekten yaşıyormuşuz gibi ilgili alanlar harekete geçer. Bir şeyi gerçekten hayal etmenin en etkili yolu ise o hayali görünür hale getirmektir. “Hayallerinizi yazın” önerisinin kaynağı budur. Hayali soyut bir olgudan çıkarıp somut hale dönüştürmek. O nedenle 2016’yı değerlendirirken ve 2017’yi planlarken düşüncelerimizi somut hale dönüştürmemiz gerekiyor. Aşağıdaki görsele tıklayarak Year Compass’in hazırladığı geçmiş yılı değerlendirip gelecek yılı planlamamıza yardımcı olacak kitapçığı indirebilirsiniz.

Önce 2016’yı değerlendirelim

Bu kitapçık kişisel olarak yapacağımız değerlendirmelerde yol gösterici olacaktır. Öncelikle gözlerinizi kapatıp Ocak’tan Aralık’a kadar yaşadıklarınızı bir düşünün. Devamında da aşağıdaki soruları yanıtlayın:

2016’da en iyi hissettiğiniz 3 an neydi?

Burada gerçekten “AN”dan bahsediyoruz. Yapılan bir işten, başarılı olan bir projeden değil, "AN"dan. Kitapçıkta bununla ilgili bir alan da bulacaksınız. Mümkünse o alana bu yaşadığınız "AN"ı çizin. Neler hissettiğinizi, yanınızda kim olduğunu, hangi duyularınızın aktif olduğunu düşünün. Size bir örnek vereyim. Hayal edin, Ege’de bir sahil kasabasındasınız. Saat gece yarısına geliyor, mevsim yaz. Etraf zifiri karanlık. Yanınızda çok sevdiğiniz bir arkadaşınız veya sevgiliniz var. Havanın sıcak olmasından güç alıp hayatınızda ilk kez gece denize giriyorsunuz.Suyun üstünde sırtüstü dururken, bulutsuz gökyüzündeki yıldızlara bakıyorsunuz. Denizden yosun kokusu geliyor, etrafınızı saran sessizlik baktığınız yıldızlara daha çok odaklanmanızı sağlıyor ve ne kadar parlak olduklarını fark ediyorsunuz. Dinginlik ve huzur dolu bir an yaşıyorsunuz. Bu örnekteki gibi olumlu duygular hissettiğiniz 3 an neydi?

2016’da kendinizle ilgili keşfettiğiniz 3 şey neydi?

Bırakın her geçen yılı, her geçen gün değişiyoruz ve gelişiyoruz. Günlük hayatın koşturmacasında bu soruyu düşünmeye de vakit kalmıyor fakat insanın kendini tanıması ve keşfetmesi, işinden aile hayatına kadar her şeyi etkiliyor. Kendini tanımayan bir insanın hayatıyla ilgili doğru kararlar vermesi sizce ne kadar mümkün? Sizin geçen yıl kendinizle ilgili keşfettiğiniz neler var? Stres altında rahat çalışamamak mı? Seyahet etmenin değil, kiminle seyahat ettiğinizin sizin için daha önemli olduğunu farketmek mi? Trafikte geçirdiğiniz zamanın artık sizi rahatsız etmediğini anlamak mı? (Bunu keşfettiyseniz ve İstanbul’da yaşıyorsanız çok şanslısınız). Hadi sakin kafayla bir de bunları düşünün.

2016’daki en büyük başarınız ve en büyük başarısızlığınız neydi?

Başarılı insanlar konuşmalarında genellikle neleri başardıklarından bahseder, CV’lerine baktığınızda 0’dan 100’e doğru sabit bir şekilde yükselen bir çizgi hayal edersiniz. Gerçek dünyada tabi ki bu böyle değil. Başarılı insanların zamanında birçok başarısızlık yaşadığını biliyoruz. Önemli olan bu başarısızlıklardan neler öğrendikleri ve pes edip etmemeleri.Başarı derken lütfen çok büyük şeyler düşünmeyin, sizin için önemli olan bir şeyi yaptıysanız bu başarıdır. İlk kez yurt dışına çıkmak, bisiklete binmeyi öğrenmek, yeni bir işe başlamak, mezun olmak, yeni bir ilişkiye başlamak gibi her şey olabilir. Başarısızlıkları sıralarken öğretileri de belirtmeyi unutmayın! Başarılı insanların sırrı yaptıkları her işte başarılı olmaları değildir. Başarısızlıkla karşılaştıklarında ondan öğretiler çıkarmak ve kendilerini geliştirmeleridir.

2017’yi hayal edip somut hedeflere dönüştürelim

İnsan kaynakları uzmanları tarafından mülakatlarda sık sorulduğu için insanlara antipatik gelmeye başlayan bir soru vardır: “Kendinizi 3 yıl sonra nerede görüyorsunuz?” Yemek sepetinin son dönemde yayınlanan ilgili çekici reklamında da CEO Nevzat Aydın IK direktörüne “Sen kendini 3 ay sonra nerede görüyorsun Ceren?” diye sormuştu. Her ne kadar duyduğumuzda bize belki de mülakat anındaki ruh halimizi hatırlattığı için olumsuz hissettirse de bu soru içinde özgeçmişi değil özgeleceği barındırdığı için çok kıymetlidir. Bence bu soru şu şekilde sorulmalı: “3 yıl sonrası için hayaliniz nedir?” O zaman hem antipatik bulunmaz hem de insanları düşünmeye sevkeder. Mutlu bir geleceği “hayal etmek” bile serotonin ve oksitosin salgılanmasına yol açarak size kendinizi iyi hissettirir. Hayal ettiğinizde beyniniz o hayale ulaşmak için ne yapmanız gerektiğini arka planda sizin yerinize düşünmeye başlar ve beyin sizi hayalinize hazırlar. Geleceği hayal edip çizmekle ilgili olarak Patti Dobrowolski’nin TEDx konuşmasını buradan izleyebilirsiniz.

2017’ye girerken beyaz yakalı arkadaşların çok iyi bildiği bir hedef belirleme koşturmacası başlar. Şirketler yeni yıl hedeflerini bazı sonuçları garanti altına almak için belirler ve sürekli takibi konusunda ısrarcı olurlar. Peki biz neden kendimize iş dışında ölçülebilir hedefler koymuyoruz? Hedefler, hayallerin kısa vadeli adımları olmalı. Hayallerimizi belirledikten sonra önümüzdeki yılki hedeflerimizden hangilerinin bu hayallere hizmet ettiğini sorgulamalıyız. Hedeflerimizin hayalimiz için hiçbir anlamı yoksa neden 2017 için onları belirledik?

Yeni yılda bazı şeyleri değiştirip yeni hedeflerimize ulaşmak istiyorsak ilk adım bu hedeflerin ölçülebilir hale dönüştürülmesi olmalıdır. “Yeni yılda daha çok kitap okumak istiyorum” bir hedef değil, temmenidir. “Yeni yılda toplam 20 kitap okuyacağım” ; “Yeni yılda ayda 2 kitap okuyacağım” ; “Yeni yılda her gün 15 dakika kitap okuyacağım”. İşte bunlar ölçülebilir hedeflerdir. Bu hedefleri belirledikten sonra yapmamız gereken düzenli takip ve motivasyon. İşte bu kısım “NASIL”a giriyor.

2017’de hayata geçireceğiniz 3 hedefiniz nedir? Nasıl yapacaksınız?

Son kısımda çoğu insanın düşündüğü 3 yeni yıl hedefini nasıl hayata geçirebileceğimize bakalım. Sizin hedefleriniz arasında bunlar olmayabilir fakat hedefiniz ne olursa olsun buradaki yöntem ve uygulamaları kullanabilir, hedefinizin gerçekleşmesi için sistematik bir yol izleyebilirsiniz.

Kitap okumak – Öncelikle gerçekçi bir hedef koymalıyız. Zaman dilimini de en gerçekçi olacak şekilde belirlemek gerekiyor. Yıllık 24 kitap hedefiniz varsa tavsiyem aylık veya haftalık hedef olarak bunu gerçekleştirmeniz olacak. Benim günlük 30 dakika kitap okuma hedefim var. Bu hedefi takip etmek için kullanabileceğiniz uygulamalar:

Don’t Break The Chain Uygulaması – Barış Özcan'ın bu videosunda gördüğüm ve çok beğendiğim bir uygulama. Yaklaşık 3 aydır kullanıyorum ve günlük 30 dakika kitap okuyarak düzenli olarak okuma alışkanlığı kazandırdığını söyleyebilirim. Ios için uygulamayı şu linkten indirebilirsiniz.

Goodreads – Bu site üzerinden hem yeni yıl kitap okuma hedefi girebilir, hem okuyacağınız kitapları listeleyebilir, hem okuduklarınızı puanlayabilir, hem de arkadaşlarınızın okuduğu kitapları takip edebilirsiniz. Her okuduğunuz kitap sizi hedefinize bir adım daha yaklaştıracak.

Quip – Okuduğunuz kitapların özetlerini tutabileceğiniz ve ekleyeceğiniz bir tablo ile hangi günler kitap okuduğunuzu takip edebileceğiniz çok başarılı bir uygulama. Oluşturduğunuz döküman ve tabloları arkadaşlarınızın da görmesini hatta güncelleyebilmesini sağlayabilirsiniz. Siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Düzenli spor yapmak – Düzenli spor için yine “Don't break the chain” uygulamasını kullanabilirsiniz. Yine de düzenli spor için bence en etkili yol bir “yol arkadaşı” bulmak ve o kişiyle birlikte düzenli spor yapma alışkanlığı edinmek. Etrafınızdaki kimsenin spor yapmadığı bir ortamda spor yapmak için motive olmanız ne kadar zorsa, etrafınızda düzenli spor yapanların olduğu bir ortamda spor yapmak için motive olmanız da o kadar kolaydır.

Diyet yapmak – Diyet yapmak spor yapmak gibi sağlığınız açısından önemli olabilir. Günlük olarak aldığınız kalori miktarını tutan, içmeniz gereken su miktarını düzenli olarak size hatırlatan uygulamalardan faydalanabilirsiniz. Benim önereceğim uygulama Argus olacak. Bu linkten ios için uygulamayı indirebilirsiniz. Uygulamayı ilk açtığınızda amacınızı soracak. Kilo verme, kas yapma veya daha sağlıklı yaşam kategorilerinden birini seçtikten sonra kaç kilo olduğunuz, kaç kilo olmak istediğinizi giriyorsunuz ve günlük almanız gereken kalori miktarı ve yürümeniz gereken mesafe gibi bilgileri karşınıza çıkarıyor.

Yazıyı sonlandırırken, Belgrad’a uzanalım ve Zrno cafe’nin camındaki yazıya bir göz atalım.

Sizi mutlu eden şeyleri daha çok yaptığınız bir yıl olması dileğiyle...

Sonraki yazılardan haberdar olmak için mail adresinizi listeye eklemeyi ve beğendiyseniz bu yazıyı paylaşmayı unutmayın :)